Gevolgen van stress
Als reactie op een stressvolle situatie reageert je brein in twee stappen.
1. Vecht of vluchtreactie, deze reactie wordt mogelijk gemaakt door adrenaline.
Adrenaline is een hormoon die ervoor zorgt dat je spieren samentrekken, je hartslag omhoog gaat, je bloeddruk stijgt en de bronchiën in je longen zich verwijden, zodat er meer zuurstof opgenomen kan worden. Door de extra bloedtoevoer naar je hersenen is het zenuwstelsel in staat om supersnel te reageren. Je lichaam is in opperste staat van paraatheid.
Alle functies van je lichaam die nu niet direct nodig zijn, worden stilgelegd of uitgesteld.
Het bloed wordt onttrokken aan jouw organen en naar je spieren gestuurd. Je spijsvertering gaat op de laagste stand. Naarmate het adrenalinegehalte in je bloed stijgt, komen de opgeslagen energievoorraden in je lichaam vrij. Deze energievoorraden liggen opgeslagen in je spieren en lever in de vorm van glycogeen. Door het vrijkomen van glycogeen, stijgt de glucosewaarde in je bloed.
2. Door het vrijkomen van adrenaline als gevolg van stress, treedt na enkele minuten het tweede systeem in werking; Cortisol.
Cortisol is een hormoon dat ervoor zorgt dat alle vrijgekomen energie in je lichaam na de directe schok weer in balans komt. En dat kost op zijn beurt weer heel veel energie. Cortisol moet deze energie uit jouw immuunsysteem halen. Deze processen zijn dus nodig om je lichaam te doen herstellen van stress. Wanneer er vaak of veel sprake is van stress, zal jouw immuunsysteem uitgeput raken. Met als gevolg diverse lichamelijke klachten.
De mens blijkt grote moeite te ondervinden om het stress systeem uit te schakelen.
Dit in tegenstelling tot het dierenrijk. Neem als voorbeeld de leeuw. Deze piekt wanneer het jaagd en rust de rest van de dag uit van deze inspanning.
Maar de mens blijft gedurende de dag door stresshormonen aanmaken. We maken ons druk over de kinderen, de hypotheek, onze baan, de file etc. Je lichaam is dan voortdurend bezig met de aanmaak en het weer in evenwicht proberen te brengen van deze stresshormonen. Dit terwijl jouw lichaam dan eigenlijk bezig moet zijn met je gezond te houden.
Wat zijn de lichamelijk gevolgen van stress?
Hersenbeschadiging
Stress is schadelijk voor ons brein. De hippocampus, het deel van je hersenen dat zich bezig houdt met leren en onthouden, wordt door langdurige stress beschadigd. Daarbij werkt de hippocampus als regelaar op stress reacties. De hippocampus meet de verhoogde cortisolwaarde en remt deze als reactie daarop af. Door teveel blootstelling aan stress, beschadigd je hippocampus waardoor de cortisolwaarde hoog blijft. Dit brengt op zijn beurt weer meer schade aan je hippocampus toe en zo ontstaat er een vicieuze cirkel.Hart-en vaatziekten
Chronische stress breekt de spieren af maar het vet blijft. Cortisol heeft daarin een belangrijke rol, namelijk het bevordert de groei van vetcellen. Dit resulteert in de typische vetophoping rondom de buik. Daarbij zie je dat je armen en benen juist dunner worden door de afbraak van spieren.Tevens slippen je aderen ook meer dicht bij langdurige blootstelling aan stress. Met als gevolg verhoogde kans op hart-en vaatziekten.Diabetes
Door de grote hoeveelheid extra energie in je lichaam, stijgt je bloedsuikerwaarde. Je bloedsuikerwaarde geeft aan hoeveel glucose er in je bloed zit. Dit resulteerd in een hoge insuline productie om je bloedsuikerwaarde weer in balans te krijgen. Hierin schuilt het gevaar van diabetes type 2.
Diabetes type 2 werd vroeger ook wel ouderdoms suiker genoemd. Vroeger, want tegenwoordig krijgen 1 op de 3 Nederlanders diabetes type 2. En dat heeft weinig met ouderdom te maken. Diabetes is een chronische ziekte die gekenmerkt wordt door een onvoldoende insulineproductie of activiteit. Dit resulteert in een verstoorde stofwisseling. Deze uit zich in een verhoogde bloedglucosespiegel en glucose uitscheiding in je bloed. De problemen die diabetes veroorzaken zijn:
Verminderde afweer
Een grotere kans op infecties door verhoogd suikergehalte in je bloed.Oogafwijkingen
Zoals troebel zien en bloedingen in je oog.Vaatafwijkingen
Zoals artherosclerose. Afhankelijk van de locatie kan dit als gevolg een hart of herseninfarcten veroorzaken.Beschadiging van de nieren
Waardoor deze minder goed kunnen functioneren. Dit kan leiden tot nierdialyse of transplantatie.Zenuwstoornissen
Waardoor je een verstoorde gevoelsbeleving ervaart. Wondjes kunnen hierdoor onopgemerkt blijven. Maar ook krachtvermindering en impotentie.
Energie tekorten
Stress haalt energie weg uit het imuunsysteem dit maakt je kwetsbaarder voor ziektes. Ook je spijsverteringstelsel moet inleveren, hierdoor functioneert deze slechter. Hierdoor krijg je een moe en futloos gevoel. De energie die stress vraagt en de aanslag die het brengt op je lichaam kan zich uitten in een ontregelde menstruatiecycles, verminderde vruchtbaarheid en problemen met het libido. Dit zijn veel voorkomende gevolgen van chronische stress.Stress versnelt het verouderingsproces
Je lichaam vernieuwt zichzelf continue. Je cellen kopiëren zichzelf en oude cellen sterven af en worden opgeruimd. Dit gebeurt doordat chromosomen zich verdubbelen. Echter aan het uiteinde van elke chromosoom bevinden zich telemoren. Telemoren zijn herhalende stukjes DNA en beschermen je genen tegen beschadiging. Bij elke celdeling worden de telemoren steeds korter, totdat ze zo kort worden en niet meer kunnen delen. Dit is het moment waarop een cel sterft. Stress versnelt dit proces. Stress zorgt ervoor dat de telemoren sneller hun lengte verliezen en daarmee ook de duur van jouw leven verkorten.
Wat zijn de psychische gevolgen van stress
Stress versterkt stress
Naarmate stress zich ontwikkelt in chronische stress, wordt je ook gevoeliger voor stress. Stress versterkt stress. Ons brein maakt nieuwe verbindingen op basis van vorige ervaringen. Wat er kan gebeuren, is dat je nieuwe situaties koppelt aan oude of huidige stressvolle of angstige situaties. Terwijl de situatie in werkelijkheid niet zo hoeft te zijn. Zo kan er een vertekent beeld van de werkelijkheid ontstaan.
Angst en stress uitten zich in nieuwe gedrags-en gewoontepatronen.
Situaties waar je eerst niet druk over kon maken, leidden nu tot stress of kunnen als angstig ervaren worden. Stress en angst hebben een zeer grote impact op je emotionele en fysieke welzijn.
Door stress en angsten onttrek je jezelf steeds meer uit sociale activiteiten.
Dit tot onbegrip van je omgeving. Hierdoor ontwikkel je allerlei psychische problemen zoals; depressie, burn-out, paniekaanvallen, concentratieproblemen, stemmingswisselingen, boosheid, frustratie, geheugenverlies, excessen en verslavingen.